Τα όρια μας είναι οι κανόνες και οι περιορισμοί που θέτουμε κατά τη συσχέτιση με τους άλλους ανθρώπους και μέσα στις σχέσεις μας.
Τα όρια είναι σημαντικά για να ζούμε και να βιώνουμε υγιείς σχέσεις. Χωρίς τα όρια μπορεί να νιώσουμε ανασφάλεια, έλλειψη εμπιστοσύνης και σιγουριάς.
Τα όρια αφορούν κατά βάση εμάς και είναι το μήνυμα που περνάμε στους άλλους σχετικά με ό,τι μας αρέσει, ό,τι θέλουμε, ό,τι είμαστε και ό,τι απαγορεύεται και δεν επιθυμούμε.
Πώς θα καταλάβω αν έχω υγιή όρια;
Έχει υγιή όρια το άτομο που γνωρίζει και καταλαβαίνει τί επιτρέπεται και τί δεν επιτρέπεται για τον ίδιο.
Επίσης, συνήθως μπορεί να πει «όχι» στους άλλους όταν το κρίνει, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να νιώσει εξίσου άνετα να είναι ανοιχτό στην οικειότητα και στην εγγύτητα που παρέχουν οι υγιείς σχέσεις.
Η διατήρηση και η προστασία των ορίων αποτελεί μια δεξιότητα που αναπτύσσεται σταδιακά και δεν είναι κάτι που όλοι οι άνθρωποι μπορούν εύκολα να εφαρμόσουν.
Παρ’ όλα αυτά, αν το σκεφτεί κανείς καλύτερα, πάντα υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να νιώσει κανείς ότι αυτό που συμβαίνει σε μια σχέση του αρέσει και αντίστροφα, αυτό που δέχεται από κάποιο άτομο δεν τον κάνει να νιώθει ευχάριστα.
Πώς είναι ένα άτομο που έχει υγιή όρια;
Κάποια από τα στοιχεία που έχει ένα άτομο με υγιή όρια είναι ότι δίνει σημασία και αξία στην γνώμη και την άποψη του, δεν συμβιβάζεται και δεν θυσιάζει εύκολα τις αξίες που έχει για χάρη των άλλων, μοιράζεται πράγματα που το αφορούν, όπως εμπειρίες, βιώματα και συναισθήματα όταν το αποφασίσει, γνωρίζει τις επιθυμίες & τις ανάγκες του και μπορεί να τις επικοινωνήσει, δέχεται το ότι κάποιες φορές οι άλλοι θα του πουν «όχι», κλπ.
Βέβαια, δεν είμαστε μόνο ένα πράγμα. Δηλαδή, μπορεί ένα άτομο να έχει υγιή όρια στη δουλειά του, αλλά να δυσκολεύεται με τις προσωπικές του σχέσεις.
Πώς μπορεί κανείς να θέτει και να προστατεύει τα όρια του μέσα σε μια σχέση;
- Λέγοντας «όχι», όταν το κρίνω. Είναι πολύ επιβαρυντικό συναισθηματικά να θέτουμε συνεχώς τον εαυτό μας στη διάθεση του/της συντρόφου μας. Κάποιες φορές απλά δεν μπορούμε ή δεν έχουμε τη διάθεση και αυτό είναι απόλυτα φυσιολογικό.
- Αποφεύγοντας να κάνω τη συναισθηματική δουλειά του. Η προσωπική και συναισθηματική ωρίμανση και αλλαγή είναι υπόθεση του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Όσο και να επηρεαζόμαστε συναισθηματικά από μια δυσκολία του/της συντρόφου μας, δεν είναι εφικτό να λύσουμε εμείς το πρόβλημα για εκείνον. Αν για παράδειγμα, το ένα μέλος της σχέσης βιώνει έντονο άγχος, τότε το άλλο μέλος δεν μπορεί να τον «κάνει καλά». Αντί αυτού, έχει το μεγάλο προνόμιο να αποτελεί πηγή υποστήριξης μέσα από την αποδοχή και την ασφαλή επικοινωνία.
- Ονοματίζοντας τα όρια μου. Ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψει κανείς τα όρια του είναι με το να τα πει, να τα εκφράσει ανοιχτά. «Θέλω να μείνω μόνος, δεν μου αρέσει ο τρόπος που μου μιλάς», κλπ. Είναι κάποια παραδείγματα έκφρασης των ορίων μας. Μιλάμε απλά και ξεκαθαρίζουμε τη θέση μας.
- Ενισχύοντας την αυτεπίγνωση μου. Για να θέσει κανείς τα όρια του πρέπει να πρώτα να καταλάβει τί θέλει και τί χρειάζεται. Έτσι, ίσως είναι χρήσιμο να έρθει πιο κοντά στον εαυτό του, χωρίς επίκριση και αρνητικό εσωτερικό διάλογο.
- Εξασκώντας πρακτικές ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης. Μοιάζει δύσκολο να καταλάβει κανείς τί χρειάζεται και τί δεν θέλει αν πρώτα δεν αποδεχτεί τον εαυτό του και δεν παραδεχτεί μέσα του ότι αξίζει ακριβώς για αυτό που είναι, ότι αξίζει υγιείς και ευτυχισμένες σχέσεις, όπως ακριβώς τις φαντάζεται.
- Μιλώντας θετικά και με βεβαιότητα. Μπορεί να πιστεύουμε ότι ο άλλος ξέρει τί μας ενοχλεί ή τί μπορεί να μας πληγώσει, όμως τις περισσότερες φορές δεν μπορεί να γνωρίζει σίγουρα. Είναι στην ευχέρεια μας να υιοθετήσουμε μια θετική, ειρηνική και σίγουρη στάση και να εξηγήσουμε όλα αυτά που αφορούν τις επιθυμίες και τις απαγορεύσεις που θέτουμε. Να θυμάστε, ο στόχος των ορίων είναι η διαμόρφωση υγιών σχέσεων, έτσι αντί να πούμε «γιατί μου λες ψέματα;» μπορούμε να πούμε «Δεν μου αρέσει να μην υπάρχει ειλικρίνεια στη σχέση μας». Προτιμούμε δηλαδή, να μιλάμε για αυτά που θέλουμε εμείς και όχι για αυτά που κάνει ο άλλος.
Η επικοινωνία, η εμπιστοσύνη και η εγγύτητα μιας σχέσης είναι πολύ ουσιώδη αγαθά και απαρτίζουν στοιχεία μιας ευτυχισμένης ζωής.
Προστάτεψε τη σχέση σου και δείξε την αγάπη που έχεις στον/στην σύντροφο σου μέσα από την αγάπη που έχεις σε σένα.
Και αυτό είναι το καλύτερο δώρο για μια σχέση.